Tomas Ross is Nederlands thrillerkoning bij uitstek: drievoudig winnaar van de Gouden Strop, en gedoodverfd uitvinder van de faction-thriller, het concept waarbij de grens tussen feiten en fictie flinterdun wordt. De auteur maakte eerder in zijn werken dankbaar gebruik van de schandalen en de geheimen van de Oranjes, en ook in De nachtwaker neemt hij de geschiedenis van de Nederlandse koninklijke familie op de korrel in een intrige die de periode 1885 en 2013 overspant.
In 2013, enkele weken voor de heropening van het Rijksmuseum in Amsterdam, is de 25-jarige Emma als studente kunstgeschiedenis werkzaam bij het inrichten van de Cuypers-bibliotheek en vindt een cahier met twee oude pentekeningen uit 1889. Wanneer ze met betrekking tot de inhoud en de authenticiteit raad vraagt bij een oude bevriende kunsthandelaar verneemt ze dat het tekeningen betreft die gemaakt werden in opdracht van prins Alexander, uit wraak op zijn vader, koning Willem III, die de bijnaam ‘de gorilla’ verwierf omwille van zijn woest en ongebreideld karakter. Wat later wordt de kunsthandelaar vermoord, Emma belandt vooraan op het lijstje van verdachten en slaat op de vlucht. Voor Emma staat het evenwel vast dat de moord te maken heeft met haar vondst en het bestaan van haar naamgenote Emma van Oranje Nassau, die in 1879 als bruid door Willem III naar Paleis Noordeinde werd gehaald, en die in de loop van haar leven naam zou krijgen als ‘de liefste dame van Europa’ en ‘redster van de nationale eenheid’. Maar Emma, geplaagd door het buitensporige gedrag van haar gemaal, zoekt haar toevlucht bij haar vriend en vertrouweling Sebastiaan de Ranitz, die alles verneemt over de geheimen van het hof. Zaken die het daglicht niet verdragen en tot op heden de Nederlandse dynastie in gevaar zouden brengen.
Zoals steeds slaagt Ross erin een boeiende en behoorlijk afgeladen intrige neer te zetten, met personages die psychologisch en historisch goed onderbouwd zijn. De historische elementen zijn ook nu weer interessant en zitten vlot verpakt in de fictie, hoewel de hoofdstukken die zich afspelen in de huidige tijd vlotter en geloofwaardige uit de verf komen dan de hoofdstukken die de lezer terugvoeren naar de negentiende eeuw. Dat de wraak van de mysterieuze ‘nachtwaker’ tot in de 21ste eeuw nog kan gelden als een gevaar voor de Nederlandse dynastie, is dan weer een brug te ver. Ross mag dan als rasechte verteller nog stevig in het zadel zitten, toch wordt het stilaan tijd dat hij andere thema’s opzoekt dan deze rond de geschiedenis van het Huis Oranje-Nassau. [Staf Schoeters] Verberg tekst

Een afwisselend in heden en verleden spelende misdaadroman over een geheimzinnig document dat het voortbestaan van het koningshuis zou kunnen bedreigen. In 2013 ontdekt de 34-jarige kunsthistorica Emma (een vondelinge met een geheimzinnige afkomst) tijdens haar werk in de Cuypersbibliotheek in het Rijksmuseum twee raadselachtige pentekeningen. De oude kunsthandelaar die ze erover raadpleegt, wordt vlak na haar bezoek vermoord. Emma is verdachte en wordt bedreigd. Ze gaat op zoek naar meer informatie over de tekeningen die prins Alexander zou hebben laten maken als wraakactie tegen zijn vader koning Willem III. De rond 1900 spelende episodes (aan het hof van koningin Emma en koningin Wilhelmina) leggen stukje bij beetje meer van het raadsel bloot, daarnaast blijkt natuurlijk het geheim van vondelinge Emma’s afkomst ook een rol te spelen in de plot. Feiten en fictie zijn weer mooi vermengd in deze factionthriller, een genre waarin Gouden Strop-winnaar Tomas Ross excelleert. Het verhaal is vlot geschreven, redelijk spannend en goed gedocumenteerd, de plot is behoorlijk ingewikkeld en hier en daar wat vergezocht, maar zeker intrigerend. Vrij kleine druk. Verberg tekst